May mga tao talagang parang off limits kayo. Na para bang hindi na hihigit pa ang kung anong meron kayo. Feelings na 'di mo matukoy kung ano. At pagpilit konti kase malay mo ba. Diba?

Ice cream

August | Grade 8

"Ano ba yan," humihikab kong reklamo. "Magkaklase na nga tayo tas nagchat pa tayo kagabi. Umay na."

Napalingon si Rose sakin at nanlaki ang mga mata.

"Uy. It was unexpected seeing you here, Humot."

Tumutulo pa ang buhok niya.

Naliligo pala to?

"Ay sino ka?" Tumabi na ako sa kanya para bumili ng illustration board para mamaya.

"Ikaw din nagpledge sa illustration niyo?" Pagtanggap niya sa binili.

"Oo, tangik. Muntik ko na ngang makalimutan," tingin ko pababa sa kanya.

Niyakap niya ang naka cellophane na illustration at umalis sa tabi ko.

"Buti nga't muntik lang, Nak." Ngiti ng kunti ng may-ari sa akin.

Sinuklian ko ito ng ngiti.

"Salamat, Nay," matapos kong inabot ang bayad.

Nagsimula na kaming maglakad pagkatapos non. Medyo mataas ang lalakarin dahil sa bandang palengke pa kami bumili. Where in fact was both far away from our houses.

Bat nandito 'to?

Kinuha ko ang binili niya at ako ang nagdala noon, hindi naman siya umangal.

"Ikaw, buti at naalala mo. Diba wala tayong vacant mamaya?" ani kong inipit ang binili namin sa armpit ko.

"Omsim, hindi tayo makakalabas mamaya kase last subject natin si Ma'am sa morning." Tango niya sa akin.

"Mmm... Bat dito ka bumili?" tinanong ko na siya sa pinagtataka ko mula pa noong nagkita kami.

Tinignan niya muna ako. Akala ko sasagot na pero iniwas niya lang ang tinginan namin.

"Diba may nagtitinda ng schoolsupplies sa lugar niyo? Tapat pa nga sa mismong bahay niyo," dagdag ko pa.

Nagsasayang yata to ng oras sa buhay eh.

"Hindi naman tapat! Oa naman, Grance," sabi niya natatawa kuno.

Wala akong sinabi para maawkard siya at ilang segundo pa...

Inangat niya ang tingin mula sa baba ng nilalakaran patungo sa'kin.

"Ano... kase dito ang ruta ni John nuon pa man. Tsaka makapag salita ka parang sa ibang baranggay pa ako nakatira!" She hesitated but still explained why.

Umawang ang bibig ko dahil sa sinabi ng kaibigan. Not paying much mind to whatever her second sentence was.

We were left silent.

What the ****?

"Jusko. Hanggang may apo na ba ako hindi ka pa makakapagmove on?" Parang nadidiri kong sambit sa kanya. Umakto pa akong pumapagpag at lumayo sa kaniya.

Napairap si Rose doon at umismid sa akin.

"Sana di ko nalang sinabi, gago ka," marahan niyang tulak sa akin.

Nabasag ang kalmadong estado naming dalawa ng may malakas na bumusina sa amin mula sa likuran. Marahan lang ang tulak niya pero sadyang hindi lang kami tumabi sa daanan kaya na50-50.

"Huy gago. Baka ma deds ako, Bulak!" Sigaw ko pa.

"Ay, ipagpatawad mo sana," sarkastiko niyang sagot. Inaangat niya ngayon ang kamay para may pantabon sa sumisikat na araw.

Umiling nalang ako at planong manahimik sa paglalakad namin. Palagi kaming walang kwenta mag-usap pero patuloy na nag-uusap.

Pero iba takbo ng isip niya ngayon. May biglang naalala. May pumasok na hindi maganda. Na-remind siguro sa nangyari kahapon.

"Wala kana talagang planong magconfess? Like hahayaan mo nalang yan mawala sa loob mo?" kunot-noo niya.

Wow pake niya.

Inangat ko ang illustration para hindi kami mainitan, mas lumapit pa ako para siguradong hindi maiirita ang singkit niyang mga mata sa liwanag na araw.

"Sabi pa nga diba mawawala daw kung magawa mong sabihin. Pero hindi naman din 'yon sa lahat, pili lang ang ganoon," ani niya pa sakin.

"Hiyang-hiya naman ako sa kalagayan mo," mahina kong banggit. Ang tingin ay diretso lang sa harap.

"Di, seryoso kasi. What if magsettle down 'yan instead na mawala unti-unti?" Huminto siya sa paglalakad hinahabol na rin ang mga mata ko.

"Mmm, parang undying feelings mo sa kanya?" Loko ko pa.

Natawa ako nang nawalan ng gana ang pagmumukha niya.

"Move on na nga," buga ko ng malalalim na hininga.

Nagmura lang siya at nagpatuloy sa paglalakad. The humid morning air surrounded us.

"Pero seryoso, Bulak. Parang huminto talaga yung puso ko, Gago."

"Huy gags!" Sipa niya ng hindi kalakasan. "Baka iba na yan Grance ha?" Ngiti niyang tinitignan talaga ang mga reaksyon ko.

Nagkibit ako ng balikat. Ngumingiti habang unti-unting bumababa ang tingin.

Ewan, iba na nga siguro.

"Anyways..." Bigla niyang salita.

"What?" Angat ko ng ulo.

"May assignment sa math diba?" Lingon ni Rose.

"Oo," parang alam ko na kung saan 'to tutungo.

"Pakopya naman, Grance kong mahal."

Sabi na.

"User!"

____    ___________   ____

Cane David mention you in a comment.

Kita kong notification galing sa facebook.

"Ngi, chosera mo Grance!" singhal ni Dianne.

"Bakit sayo pa?" Paungol na basa ni Carlos sa post ko.

"Bakit?" tanong ni Dovie.

"Nag-update si Grance ng status niya sa Fb," tumawa pa si Dianne.

"Palagi naman diba? Ano ngayon?" Pinasilip naman ni Dianne sa cellphone n'ya kay Dovie.

Naglilinis na ang mga cleaners para sa araw na 'yon at nasa pintuan lang ako nags-selpon. Nakatambay.

Vincentnyomafia:

Sure ba

Cane David:

Oo nga 😆😭

Dianne P:

Bakit nga ba, Kai?

Comments nito as of now.

Maganda ang panahon ngayong hapon. Masarap sa balat kahit nakabilad ako rito sa entryway ng klase. The sunset was facing the front of our classroom, including Immaculate's too.

Bago lang din binalik ang mga gadgets ng mga students kaya nakapag status pa nga. Wala lang. Nagpaparinig lang sa shared posts, status, at mga stories.

Wala akong magawa, hindi rin niya mapapansin na siya pinaparinggan ko don. Kung mapapansin niya man parang hindi rin niya s-seryosohin. Pero hindi yan, tiwala lang.

And after all this time just looking at her from afar, I discovered one major thing. Manhid siya. I'm not talking about the shits I've been posting but the advances that I did, manhid talaga siya. Good thing tho. Haha buti nalang.

Mas maganda na rin 'yon kase di pa ako handa kung malalaman niya na. Hindi ako magiging handa.

"Huy, ang init, Grance."

Parang biglang may init sa batok ko na unti-unting bumaba patungo sa dulo ng daliri ng mga paa at kamay ko. Nanigas ako ng panandalian.

Patay na.

"Pumasok ka uy," dagdag niya pa.

Lumunok ako at lumingon nalang noong hindi na nagloading ang nervous system ko.

Nang nilingon ko na siya ay tila mas naging depinado ang mga kulay na nakikita ko.

Namumula ang mga pisngi ni Avya. May pawis sa noo at pahingal-hingal siyang nakatingin sa akin. Ang buhok ay tila bagong ligo dahil sa pawis. Mas naging itim ang kulay ng buhok dahil basa.

Ilang tumbling ba ginawa nito?

"Di ko feel na mainit, may hangin kase rito. Fresh ko pa nga," taas ko sa dalawang kilay ko.

Kinagat ko ang dila ko. Tanga, bat ko sinabi yon?

Sumandal ako sa nakabukas na pintuan at sinuksok ang dalawang kamay sa bulsa. Naglakbay ang tingin niya sa kabuoan ko at tumango.

Ayay, agree yan.

"Naol fresh po," sabi niya at naupo patago sa balustrade para di masikatan ng araw.

Bwesit, Grance.

Nilikom niya ang saya at inipit iyon sa pag squat niya. "Can't relate. Tumakbo kami nila Chezter dito hanggang sa 7/11 ng gas station. Para sa 'ting masarap na ice cream. Buti nga hindi kami nakita ni Sister."

"Ay, pati pabalik pala, takbo rin." Hawi niya sa buhok niyang nililipad.

Di ka naman tinatanong eh.

"Tapos mo na yung ice cream mo?" Tanong ko nalang. Nag effort pa naman siyang magsalita.

Nakakasilaw ang araw ngayong nandoon na siya sa harapan. Gago hindi naman ganto kanina.

"Oo." Tawa niyang tila may naalala.

"Di namin na enjoy noh! Fake news ni Rina. Nakain ng buo yung ice cream, nagchat ba namang nakita raw kami ni Sir Al. Joke lang pala, tarantado," pagmamaktol niya.

Huy, sige. Di ako mauumay.

"Nabulunan nga si Vincent kase pinasok niya sa bunganga. Tawang-tawa kami talino ba naman."

"Yung malaking ice cream ba? Yung bente?"

"Oo! Sinubo ng buo. Ayan tuloy, hubak! Ubo ng ubo on the way namin." Mustra pa sa pagsubo.

Gago to.

"Nataranta kaming lahat. Di alam ni Vincent ang gagawin sa pagmamadali, ayon gustong lunuking ang lahat."

Natawa na rin ako, nakakahawa ang mga ngiti niya. Parang sinabunutan ang buhok na loose lang ang pagkakatali. Jacket sa ibabaw ng uniform, ang careless na ngiti at hindi steady na kilay.

Expressive niya tuloy. Ganda ng view.

Ay nuba yan! Nagmumukha naman akong hulog na hulog neto.

"Mmm!" Aggressive na pagpaparinig nila sa loob ng room.

"Oh, piso pusta ko torpe parin, " biro ni Rose.

"Balato mo na yan tol," singit ni CaneD

"Shut up, David!" Sagot ni Carlos with an accent.

"Charizz!" Tawa ng mga anak ni Lord sa loob.

"Hindi ba kayo makaintay sa pagkatapos ng flag ceremony? Takas talaga?" Nilipat ko pa ang mga mata ko sa office ni Sister.

Makikita ito mula sa classroom namin. Noon katabi lang pero lumipat si Sister malapit sa library, sa kabilang building .

"Nako! Diba naalala mo yung nakaraang hapon? Nagkaubosan, wag kang lamya-lamya kung gusto mo. Edi ayon takbuhan kami wala naman ng klase."

"Kayong lahat? Parang di naman tatakbo si Drey." I doubt that.

"Ay, wala nagpachill lang sila ni Lucky. Kami lang nila Fin ang nakisabay sa boys."

Drey isn't someone that would run for fun or for something like that.

"Oh! San ka pa ba?" Tanong ni Oreo na nasa dulo ng hagdanan, hingal na hingal rin.

"Gagi Nak. Kamusta si Vincent?"

Ang hingal na si Oreo halos hindi maka hinga pinatawa pa. Tawang bigay na bigay. Sinabayan pa nga nitong isa.

Kanchaw kaayo ay.

"Yung pagmumukha niya talaga nong na realize niyang malamig pala yung ice cream," yakap ni Avya sa tiyan niya.

"Pangit," buga naman ng tawa ng dalawa.

"Parang humagod sa lalamunan noh?" Tanong niya kay Oreo.

Tumango ito at pumapadyak padyak.

"Expert siguro sumubo noon, Ma. Na train na sa mga bading na pinagmamalaki niya." Hirap na pagsasalita ni Oreo pero kinaya para lang mangloko.

"Gags! Wampepteh"

"Wampepteh!" Sabay nilang sambit sa sikat nilang kataga sa amin.

Pasapak nga, isa lang.

"Nakakain ka rin Oreo?" Tanong ko sa kanya.

Walang sagot ang pandak at lumalaban lang para mabuhay.

Rinig naman ng buong school ang pag-ring ng bell.

Umiling na lang ako at pumasok ng buo sa classroom at hinanda ang gamit ko habang nandoon pa ang dalawa nilalabanang hindi mamatay sa kakatawa. Ang iba naming kakaklase ay lumalabas na rin.

"God, help!" Rinig kong sabi ni Avya.

Kinuha ko na rin yung sa kanya. Fortunately, wala ng ipapasok sa bag dahil malinis na ang arm chair niya o ni isang librong dapat ilagay sa locker.

"Naku, iba 'yan," comment ni Gwen.

Paglabas ko nakita ko siyang pababa na ng hagdanan. I closely followed behind Gwen.

Sa malayong dako makikita na ang pagtitipon para sa dismissal ng buong school. They were loud, some students are senselessly moving around. Ang iba ay tumitingin sa mga bagong dating.

"Av," tawag ko.

"Huhdoken?" Tanong niya sa kanyang paglingon.

"Dinala ko na bag mo since nasa likod lang naman yong bangko mo sa akin." Abot ko.

Nag-explain pa nga.

"Yung aken, Boss?" Epal ni Oreo nang ito'y lumingon na sa gawi namin. Naroon na s'ya sa harap ng mga linya ng iba't ibang grades.

My eyes went from Oreo's hand which was pointing to his stupid face and to the people who are looking at us.

"Alaka," rinig ko kay Carlos sa likod ko, bagong dating lang din.

Nanglamig ang pakiramdam ko doon lalo na sa mga kamay ko.

"Luh. Thank you, Grance." Ngiti niya na walang ngiping pinapakita. Sinuot niya ito. Sinabit sa isang balikat lamang.

Huy, wala. Napadaan lang talaga sa bangko mo, ahaha.

"Galawang Kai."

"Agreeculture, galawang Kai."

Avya joined our grade's crowd and lined based on her respective gender. Separate ang babae at lalaki sa linya.

Two volunteers from Grade 10 found places for themselves and started taking lead in praying for all of us.

The Principal, si Sister naman ang pumunta sa harapan para magsalita ng kung ano. Nawawala na ang attention namin usually kung hihigit sa isang minuto siyang nasa harap.

Pero sa sandaling ito parang galit siya at nakakrus pa ang mga braso.

"That's all for today, is what I wanted to say pero, Grade 7," tawag niya.

Matik, damay na kami nito. Hindi man kami ang pinagsasabihan pero parang pinarusahan narin.

"A standing ovation and stop, look, and listen na naman ba ulit?" Wari ko at lumingon sa banda niya.

Kalmado at lumilingon-lingon lang si Avya kay Sister at sa mga grade 7. Umaalon alon ang saya at buhok dahil sa ragasa ng panghapong hangin.

"Parang ganon na nga," sagot ni Vince.

"Don't want to close my eyes, I don't want to fall asleep," kanta bigla ni Oreo.

Nasa harap ko lang ang pandak at bulong lang ang pagkanta niya.

"Cause I'd miss you baby and I don't want to miss a thing," sabay naman ni Vince sa gilid ko.

"But we meant the opposite," ani ko.

"Ano bang ginawa noong decorations sayo Mr. Lapanta? What was the reason? And girls, hindi niyo lang ba pinagsabihan?" Sister starts the nagging.

Tanaw namang napayuko si Zander at ang mga kaklase. Anong kalokohan na naman ba Zander?

"What was the reason? What was the reason?!" Vincent turned to face our way while whispering hysterically while hiding behind Marcus.

Parang sa ginawa niya may naalala ang mga tao.

Everyone who was name-dropped in Avya's story laughed. Vincent who's mocking the Head and mimicking a tiktok audio creased his forehead. But a sweet smile grew from his lips.

Si Chezter umaktong nabulunan habang mahinang tumatawa. He bended his knees para hindi obvious kay Sister. Mas tumawa sila nang nakita iyon. Struggling to suppress the laughter they want to emit.

Avya's imperfect and crocked nose was disturbed in its calm state due to laughter. She clapped her hands as she always does when she laughs.

Tinabunan niya ang mukha gamit ang dalawang kamay, pulang-pula na.

Chezter's act really fanned the flame. Ngumisi nalang si Vincent tila ay wala lang at nasayahan rin. Kung hindi lang yan si Vincent hiyang-hiya na siguro ito at kung malas man magagalit o maiinis din. But luckily it was Vincent, our happy-go-lucky boi, Immaculate's class clown.

Distraction

Naramdaman ko ang ngawit sa kaliwang binti, nakapatong ito sa armchair ko. Ang likod ay nakasandal sa likod ng bangko. Hindi ko parin binago ang pustura at nagpatuloy lang sa pagtipa sa cellphone.

"Tanga! Sa'kin na nga yan," rinig kong sigaw ni Dianne sa likuran ko.

"GG. Boss!" Akbay ni Cane'D sa'kin na kakagaling lang sa pagkakaupo niya sa sahig.

"Kainis naman!" Ngiyaw naman ni Carlos.

Kabit ko ng balikat. "Pabuhat lang kayo eh." Tanaw ko namang ngiwi ni Dovie bandang pintuan. Nagtagpo ang tingin namin pero iniwas niya kaagad ang mga mata.

Nawala rin naman atensyon ko doon nang pinitik ako ni Cane'D sa pisngi. Ang tingin ay nasa harap ng ako'y lumingon. Bubulyawan ko na sana pero nakita ko si Avya na papasok sa classroom.

Sandaling umangat ang dalawang kilay kasabay ng paglitaw ng ngiti.

Napaayos kaagad ako ng pagkakaupo galing sa position ko kanina. Cane'D was unintentionally pushed aside by my fleeting shift. Umiling ito ng may ngisi sa labi.

Rinig sa buong bayan ang hiyaw ng pabibong si Oreo suot ang nanunuksong ngisi. Nagpapacute kay Avya.

Bouncing a little with a stretched smile, he stood beside her while waiting to be noticed. Palipat-lipat ang mata sa kay Avya at sa'kin. He's giving me a knowing grin.

Close ang dalawa ih, sanaol. Pasapak nga!

"Mamaya na nga lang." Naka tingin si Avya sa kung sino man ang nasa labas ng bintana.

Ni hindi ko alam kung saan itutuon ang mga mata ko dahil sa pagkataranta. Pinipigilan ko pa ang mukha kong hindi mangasim dahil sa kaliwa kong paa.

Angat baba naman ang mga kilay ni Jev at Carlos, nanglalaki ang mga mata sa akin.

Alam na ba ha?! Mga mokong to, pinagt-trippan na siguro ako sa mga isipan nila. Ay, pake ko? Astig ko nga pala.

"Sa lunch or uwian ba?" Rinig kong mahinhing tanong nung nasa labas.

"Lunch na," tango ni Avya rito.

Bumaling naman siya kay Oreo dahil sa hindi magkamayaw na mapaglarong awra nito. Nang nalipat na sa'kin ang tingin ni Oreo sumunod doon ang nagtatanong niyang mga mata.

Brown doe eyes. Tumitig lang ako sa mata nito at nawala ng ilang segundo.

Pumaroon sa Mars.

"Oh! Ayan, recess pa lang parang bagyo na rito. Class, ayos-ayos naman sa surroundings n'yo!" Putak ni Ms. Meb na ikanagulat niya- namin pala.

Kawawa naman kung siya lang kaya sinali na ang lahat.

Nasira ang mga pagtitipon sa loob ng classroom. Ayos ng upuan dito, pulot papel at wrapper naman doon. Si Hanabi ay nagsimula ng maglinis sa sahig gamit ang kinawawa ng ilang dekadang walis.

Huy, private school pa naman to. Anu ba 'yan!

Umikot pa nga ang bibilog sa mata ni Lussie at bumalik sa upuan gaya ng iba. Ewan ko ba kung nainis siyang mahiwalay kay Dianne o dahil hindi nila natapos ang bardagulan nila.

"Grance, card mo ba tapos na permahan?"

"Tapos na Ma'am!" Nagtagpo ang mga mata namin sa maliksing pagtayu ko papunta kay Miss Meb. Nagulat ko siguro, nasisiyahan talaga ako kapag nat-tyempuhan ko ang mga reaksyon niya.

Anu ba naman kaseng mukha 'yan.

"Thank you," wari ni Miss Meb pagkaabot ko. Natural curls framed her face.

Malumanay na ang lakad ko pabalik sa upuan.

Nakatingin siya ngayon sa likuran ng silya kong nasa harap niya lang. May kalmadong ekspresyong nakapaskil sa mukha.

"Grance, pahiram nga ng activity sheet mo kahapon," stern na pagkasabi ni July.

Alam ko na kaagad kung ano ibig sabihin noon.

Lumipad sa ere ang maputing kamay ni Pres. Inabot ko kaagad nang matagpuan ang tinutukoy na activity sa tambak na papel at libro sa desk ko. Di ko napasok sa locker.

Lumingon si Gwen para tanawin si Avya. Parang nasasabik na ewan.

"Naglalayag ba?" Parang umaarte na sabi ni Avya sa likuran. Base sa tono niya siguradong nanggagago na naman 'to.

"Ano ang ibig mong sabihin? Ang barko?" Sinabayan naman siya ni Gwen na parang kinakapos ng hininga at hindi makapaniwala sa nangyayari.

Are they teasing us again?

Napatawa naman si Avya ro'n. Tumalim ang mata ni July sa kanila. Alam naming kami ang tinutukoy ng dalawa. Nagtaray naman si Gwen at inangat niya ang isang kilay, 'di nagpapatalo kay July.

"Ano ba mali mo?" Tanong ko na para 'di na umabot sa kung ano ang titigan ng dalawa.

"Wala, I was just wondering kung saan ka nagkamali," she said as she scan through the sheet.

Mahinang bungisngis naman ang narinig ko kay Avya na binaling nalang ang tingin sa labas ng bintana.

Bumulong siya. "Aguy, July ha."

____    ___________   ____

"Yes!" Halos pasigaw na sabi ni Avya matapos naming marinig ang bell na naghihiwatig na lunchtime na.

Napatayu ang iba sa'min at nag-unat ng mga butong naninigas na. Dali-daling kinuha ni Avya ang lunch at utensils sa bags. Umismid si July na sinundan lang ang pag-alis ni Avya.

Pake mo pre?

Ang mga babae ay nagsimula nang bumuo ng maliit na bilog at nagtipon. Hatak-hatak ang mga bangko nila. Sabay-sabay silang kumain as usual.

Gwen collected her things but unlike Avya, she did not seem too excited. Nakatingin si Oreo sa pag-alis niya.

"Rose, dito ka sa tabi ko!" Lambing ni Hanabi, katabi na ang settled na na mga babae.

"To na, papunta na." Hatak ni Rose sa silya niya.

'Di gaya ng mga bababe, halos kanya-kanya lang kaming mga boys sa upuan.

"Basketball na! Sa'n na 'yon?" Linga-linga ni Cane'D.

"Kumalma ka nga. Atat na atat to," puno sa pagkain ang bibig ni Carlos habang nagsasalita.

Kumain na kasi noong AP. Nasa likuran kase ang upuan kaya kampante ang loko.

Napasulyap ako sa paanan ko at matagpuan ang bola na ginagamit naming magtotropa. Di namin alam kung kanino. Kailangan bang alamin?

"Tsaka na kung tapos na ang lahat para tuloy-tuloy ang laro. Pupunta pa nga tayo sa kabila," wari ko.

"Mmh. Punta pa sa kabila," irap ni Jev, may pinupunto.

Huy, wala.

"Naks," Ngiti ni Rose sa'kin.

"Para ayain ang iba," pagtatama ko kunwari. Tumaas pa ang tono ng boses.

"At para makita siya ulit!" Si Carlos iyon.

Tumawa pa sila. Ang saya daw.

Nag-iwas ako ng tingin at pinagpatuloy ang pagkain. Abala si Oreo sa harap ko, nilalabas ang chocolates at baon niya. May paper bag pang parang bagong bili. Nagtaka ako pero pinanuod ko lang siya.

Tina-transfer niya ang chocolates doon sa paper bag.

"Punta ako sa baba wala kayong ipapabili?" Tanong ni Oreo ang mata'y nakadiritso sa akin.

Ah oo. Nangdo'n na sa baba para kumain mag-isa ang bebe.

"Susundan mo lang eh," panunudyo ni Dovie.

"Ay hala! Nani?" Napahinto sa pagkain si Rose.

"Ah sus, iba talaga Gwen natin," si Hanabi.

"Lintik!"

"Kaya pala ang daming chocolates!" Ini-nform naman ni Jev ang lahat. Baka nakita niya rin 'yon kanina.

Doon na nakitaan ng interest, lumingon na ang iba.

Kanya-kanya kaming asar sa pandak. Nahiya at namula naman kaagad si Oreo dahil sa'min.

Ang pangit naman, nagmumukha tuloy na malalandi ang mga taga RSAC.

"Di uy!!" Umalis kaagad si Oreo pagkakuha niya sa pagkain niya.

"Gwen, susundan ka ng bebe mo!" Sigaw ni Dianne kahit alam niyang hindi na abot ng boses niya ang canteen.

At sa isang hinga pa namin ay nakarinig kami ng katok galing sa registrar. Kahoy lang ang pagitan non at rinig talaga kami.

Nang natahimik ang lahat, maliit na usap-usap nalang ang nangingibabaw sa room.

Seconds later we heard a chorus of laughter next door, sa Immaculate. May sumigaw pa kasunod non.

"Sino cleaners ngayon?" Si July. Ang mga mata ay nakafocus lang sa kinakain.

"Kami. Ngayon. Group four," busy sa pagnguya ang aming matangkad na Jev.

"Kayo nila Avya?" Dagdag tanong niya.

Parang automatic namang nakuha ang buong attention ko sa pagkakabanggit niya sa pangalan ni Avya.

"Oh."

"Halos do'n na mamalagi dapat nga magpatransfer na siya sa kabila. Well, we should just be thankful because 'di niya pa nakakalimutan responsibilities niya dito. Buti nga 'di pa dumating sa araw na maglilinis na rin s'ya do'n."

Nangasim ang mukha ko sa linyahan ng mahal naming Pres. A spoon with mashed potatoes stopped midway before even getting inside my mouth.

"Hindi natin siya masisisi kung mas gusto niya do'n," si Lussie.

Kahit isang conversation sa ibang kaklase ay wala. Kaming lahat ay bakante, libre ang pandinig sa kung ano mang ingay.

She scoops a lock of her hair and flipped it back. "May pinagsamahan din kayo pero nasan ka ba? Dito, kumakain kasama kami," Si July, nakatingin lang sa pagkain niya.

"Iba ang bond ko sa bond ni Avya kina Lucky at Drey," depensa ni Lussie.

"Attach na attached, hindi makapagmove on from last year," irap pa nga ni July. Kunot ang nuo nito.

Daming kuda ah.

"Bakit ba i-m-move on kung pwede pa naman kayong maging friends?"

Nagpeke pa ng tawa si July. "Friends?"

Dianne and Lussie shared a look. Tahimik lang sila Rose at Hanabi patingin tingin sa kung sino ang nagsasalita. Awkward silence dominated the room nang hindi na nag-abala si Lussie na sumagot.

Baka nakita niyang "bothersome" lang kung ipagpapatuloy pa niya ang pagsagot. Pero 'di na natapos si July do'n.

Umay, Pre.

"She doesn't even know kung totoo-"

I quickly search for something that'll turn her attention towards me at hindi naman ako nabigo. Ang lakas kong pagdribble sa bola na alam kong ayaw na ayaw ni Pres.

Pinapatungan lang 'yon kanina ng mga paa ko. Bilin ni Miss na 'wag maglaro ng bola sa loob dahil dinig ito sa baba, sa computer lab.

Tanga, baka nandon siya ngayon!

"Ano ba, Grance?! Lunchtime, siguradong nasa baba si Miss Meb!" Si July na natataranta.

Hindi ko siya pinansin at nagligpit na ng pinagkainan. The left corner of my mouth went up for a split second.

Huminga ako ng malalim. "Tara na, basketball!" Linga ko sa mga lalaki.

"Tengs we do para kay crush," kutya ni Cane'D.

Nagbingibingihan ako roon.

"Ayaw mong tapusin ang baon mo, Boss?" Si CaneD na nagtataka.

"Anliit ng kinain neto," riklamo ni Carlos, tinuro pa nga ako.

"Ikaw na naman ang atat," si Jev.

"Hindi pa nga kami tapos," nagmamadali na si Dovie.

Tumawa nalang ako at lumabas para mag-aya sa Immaculate. Sumunod sa akin si Cane'D.

"Oh, intay kami sa baba," sabi ko sa pintuan ng lmmaculate.

Hindi ko na ipaliwanag kung ano ang tinutukoy ko dahil hawak ko ang bola sa kanang kamay.

"Wala pa nga akong nasusubong pagkain," pagbubukas ni Jian sa tupperware niya.

"Problema mo na 'yan boi," tawa ko nang binatukan pa siya ni Nuie.

Napatingin sa akin ang iilan at kabilang na si Avya do'n. Binalik niya rin ang mata kay Chezter na katawanan niya.

"Pasalamat si Chezter may Lucky siya," mahina kong sambit kay Cane'D.

"Kung wala? Patay," dugtong niyang naka tingin kina Avya.

"Aga mo ngayon?" Kunot noo ni Nuie.

"Basta. Sa baba lang kami mag-hihintay," sabay alis ko sa tapat ng Immaculate.

"Penge!" Kumuha si Rose ng ulam sa baon ni July at base sa reaksyon niya ay parang sanay na ito sa nangyayari.

"May tubig ka?" Si Lussie naman na binubuksan ang bag ni Rose.

"Ewan ko. Ay, kunin mo yung kechup sa bulsa! May na snatch ako sa kunisa kanina."

Panatag na ako nang narinig ko 'yon. Buti nga't hindi na siya ang pinag-uusapan ng mga babae.

Ramdam ko ang pagkabitin ng sikmura ko sa kinain. Kakainin ko nalang 'yon sa hapon o kapag tapos na kami sa laro.

Nagkatinginan kami ni Rose at sumulyap siya kay July at ibinalik kaagad saakin ang mga mata. Tumango ako nang naintindihan 'yon.

Napabuntong hininga nalang ako at nagpatuloy sa baba.

___________________________

Kakanta

"Kuya! Pa-hot spot nga," bukas ng pangit kong kapatid sa pinto ng kwarto ko.

Hinampas-hampas pa ang pintuan gamit ang tsinelas niya.

"Aga-aga nangbubwesit ka," antok kong sambit.

"Iyong ang aking obligasyahn sa buhay mo kase kapatid mo ko." Yelling the 'syan' a little.

Pumasok siya at niyogyog ako. Nakasuot pa rin ito ng pajamas niya. Mukhang hindi sila magsisimba nila Mama ngayon.

"Hindi pa nakakapagload ulit si Papa sa wifi!" Ingay pa ng babaeng to.

Tumalikod ako ng pagkakahiga kay Frey at tinabon ang kumot sa buong katawan ko. Sa ikasasaya ko ay nainis si Frey doon. "Caterpillar lang?" sigaw nito at tumalon-talon sa kama ko.

"Sige na, kuya. Ako maghuhugas ng pinggan para sayo sa agahan," tarantado, bini-business pa ko.

Wala pa akong energy.

"Huy," tawag niyang hindi na nagtatatalon.

Ayaw kong sumagot sa ibang sperm ni Papa.

Naramdaman kong lumapit si Frey at sinilip ang mukha ko. Umatras ito pagkatapos niya akong makita.

Pogi ano?

And she bit my arm.

"Agay!" Bumangon ako at tinulak ang ulo niya.

Mas nanggigil siya nang sumigaw ako. Tarantado.

"Frey, bitaw ka na!" Pwersa kong tulak sa kanya.

"Ngg?" Pagpapakabobo niya pa.

"Nandon sa cabinet, naka charge!" Bumitaw siya doon at lumakad na patungo sa cabinet kong nasa kwarto ko lang rin.

"Ah, kala ko hinihigaan mo na naman eh."

Hinaplos ko ang kinagatan niya at napabangon ng tuloyan sa nahawakan. Pumunta ako sa CR at sinabon ang brasong may maraming laway ng magaling kong kapatid.

"Tangina ka," sabi ko na hindi siya tinitignan.

"Laro ka kase ng laro! Kahit pagbangon lang ng maaga eh," pindot-pintod niya sa cellphone.

"Hanggang 12 lang uy. Tampo ka lang di kita ni-invite kagabi," sulyap ko sa kanya.

"Heh!" sagot niya at tinapon ang cellphone ko sa kama.

Napakamot nalang ako ng ulo na mas nagpagulo ng buhok ko.

"Connected ka na ba?"

"Of C, kuya. Alam na alam ko password mo. Av-yuh lang naman." Pag-arte pa niya sa 'yuh' niya. Nakapwesto na ito sa sofa sa salas.

"De wow! Good morning, Ma." Bati ko sa nags-selpon kong Ina sa kusina.

"Oh, good morning Kai. Magsibak ka na ng kahoy," ani ni Mama.

"Sanaol pinagsisibak, Ma." I chuckled.

I stepped closer to see what she was making for breakfast.

"Handa mo na ang hapag, kuya," utos n'yang binitawan ang cellphone.

Tumango lang ako nang tumingin siya. Pumasok ako sa cr ng kusina at naghugas ng kamay pagkatapos umihi.

"Saan si Papa, Ma?" Hinahanda na niya ang kanin at sabaw nuong nakalabas ako kaya ginawa ko na ang parte ko sa hapag.

"Ayun bumili ng Coke. Frey! Kain na dito."

Sa pag-upo naman namin ay tiyempo sa pagdating ni Kalibre bente kwatro.

"Great timing malabs!" Bati ni Papa sa amin.

"Kain na tayo," busy na si Mama sa pagkuha ng kanin niya.

Tumayo si Frey at kumuha ng mga baso para sa aming lahat.

"Anong oras ka natulog unang anak?" tanong ni Papa sa unang subo niya sa kanin.

"Mga 1 siguro, Pa. Rank eh." Patuloy ko sa pagkain, hindi na nag-abalang mangamba.

"Sabi 12?" Hindi ko pinansin.

"Eh kung irankeh ko yang mukha mo? Palagi ka nalang puyat." Ani ni Papa na ngumunguya.

Hinaplos ni Mama ang baba ni Papa. Ginagawa niya 'yon kapag nagsasalita si Papa ng puno ang bibig o showering.

"Ano?" Singit ni Frey.

"Ewan. Paabot nga ng sili, nak," Balewala ni Papa doon.

Minustra niya ang siling abot kamay lang ni Frey. Inabot iyon ni Second Child. Hinampas ni Mama bigla ang asawa at sinamaan ng tingin.

"Ray! Grabe na talagang pangmamaltrato 'to." Reklamo ni Papa.

Hinihimas-himas pa ang bandang hinampas ni Mama. Hindi iyon malakas pero pabibo lang talaga ang ama ko.

"Kaya nakakampante 'yang anak mo kase kinukonsinte mo! Paano nalang kung palagi kang ganyan?" Irap ni pa ni Mama.

"Uy, alam ko namang lumugar. Para naman yan sa kanya, para mafeel niya ang teenage life. As long as hindi araw-araw puyat oks lang 'yan." pangungumbinsi nito kay Mama.

"Sus. Spoiled mo masyado panganay mo." Iling-iling pa nga ni Mama.

"Ibang usapan si Frey. Syempre babae bunso ko eh. Apir nga!"

Magtatagpo na sana ang mga kamay nila pero iniwas ni Papa ang kaniya. Dismayado si Frey doon at may hilaw na ngiti sa labi. Bumagsak ng balikat ng Mama sa nangyari.

"Sike!" Tumawa pa nga.

Pero syempre ako din.

"Kai! Ano ba yang pinagtuturo mo sa Papa mo?!" Manenermon na to.

Itinigil ko ang pagngiti at nag-iwas nalang ng tingin.

"Luh. Ako na naman may ano jan." Reklamo ko at sumulyap kay Papa.

"Hay. Frey, 'yong coke nga." Buntong-hininga ni Mama.

____ ___________ ____

"Ayan gago, matik na talaga. Mga tanga, ano na ako na dito?!"

Ang bobobo.

Napalingon sila Rina sa akin. Hindi ko nga lang pinansin at ipinagpatuloy lang ang ginagawa.

"Shit." Tumayo si Vincent.

Ay tarantado malapit nang matapos tas na lowbat pa. Kasamahan ko si Vince sa laro. Humigpit ang hawak ko sa cellphone at pinagpipindot nalang ito.

"Tangina bahala na." I said, not giving a **** about what would happen.

Ramdam ko ang sulyap nila. Nakita ko pang nagtagpo ang mga tingin ni Marcus at Chezter.

"Ayan na naman," bulong ng kung sino.

Nakapatong ang paa ko sa silyang nasa harapan. Nadudumihan pa ang kung kay sino man ang backpack na naroroon.

"Tsk." Patuloy kong maktol.

"Tapos na ni Lussie, maganda daw. Di ko lang memorize ang author, ang hirap naman kasi ng username nun." Rinig ko, si Drey na papasok sa classroom ng Immaculate.

"Kilala ko na ba?" Tanong ni Lucky.

"Oo, may nabasa na tayo na story niya noon. Pakita ko para i-type mo nalang."

Preskong hangin galing sa nakabukas na bintana sa likurang bahagi ng classroom. Nakaharap ang aming building sa centre ng campus at nakatalikod ito sa private cemetery.

Suddenly, I felt a sequence of calm air fanning on my neck. Hindi ko na pinaglaanan ng oras na lingonin pa ang kung sino man ang nasa likod.

Bat ko naaalala si Avya sa sandaling to?

The boys and I are starting another so focus na ako. Pabalik na sana ako sa lungga pero may nagtanong sakin.

"Pano ba talaga yan, Grance?"

Napabangon ako roon. Hindi pala imagination ang bango niya kanina.

Nilingon ko si Avya nang narinig ko ang boses niya. Patong ang dalawang braso sa headrest ng silya ko.

Namamahinga sa upper arm niya ang baba pero bumangon ito nang lumingon ako. Kung hindi niya inalis ang pamamahiga ng baba niya ang lapit siguro ng mukha namin.

Nagpakawala ito ng maliit na ngiti at umangat ang mga magagandang kilay. Parang iyon ang pagbati niya sa akin.

Na conscious na naman ako bigla. Knowing I have no existing grime in my body, my brain left me assured I'm all good. Nagkuskus naman ako ng maigi.

Patay, mabango pa kaya ako? Nag laro kami sa field kanina. Bahala na uy!

"You're not into this kind of stuff, Avya." Balik ko sa pagkakasandal sa upuan saktong tanaw lang siya sa gilid ng mata.

Hindi niya binalik ang baba sa nakahawak niyang braso sa kinauupuan ko.

"Ay, alam na ba, Bhe?" Hawak niya pa sa bandang dibdib pang emphasize kuno sa emotion niya.

Hindi ko siya nilingon dahil focus animo ako sa ml. Tanaw lang 'yon ng peripheral vision ko.

"Di ka gamer type noh. Dyan kana sa watpad at kipap mo." Tawa ko pa, malambing naman pagsasalita ko para di siya maoffend.

"Leche neto," patampo niyang tono sa pagsasalita.

"Pero may point ka naman Minecraft, Crowd City, or Slendrina lang level ko. Yon lang din kaya ng cp ko, partido nagl-loading na jan selpon ko ha?" Tawa niya.

Haha bwesit. Pwede ka namang maglaro sa selpon ko.

Palipat-lipat ang mata ko sa selpon at sa kanya.

"Paturo ka?"

"Ml o 'yong isa?" Kahit ang mga kilay at mata ay nagtatanong.

"Anong isa?" Describe mo, Avie.

"Yong nilalaro mo na baril-barilan naman." Angat ng kilay niya.

Huy sanaol. Bakit mo alam?

Patuloy lang ang pagtipa ko sa selpon,

ihahagis ko na nga eh para sa priority pero nakakahiya namang bakante ako masyado sa kanya.

"Ah, call of duty."

"Ewan ko, basta Cardo." Ngisi niya.

Ngumiti narin ako. Tumayo siya ng ilang segundo at pumunta sa kinaroroonan nila Drey.

Di ba naman nagpaalam!

"Nandito na si Sir!" Sigaw ni Nuie.

Gaya ng kung anong araw, bantay si Nuie sa mga paparating. Hindi niya trabaho sadyang malapit siya masyado sa nauupuang bintana.

Lahat naman ng mga grade 8 ay kanya kanya ng pagpwesto. Ako rin ay umupo nalang sa kinalalagyan ng bag ko.

"Class, sa thursday, after noon tayo diba?" Tanong ni Sir pagkatapos namin sa one hour Health.

Tumayo dahil doon si Rina at binasa ang schedule na nakadikit sa pintuan ng Immaculate. Isang hakbang pakaliwa niya lang 'yon.

"Yes po. Music siya and 1 pm." Rina confirmed.

"Ah... geh. Akala ko kase mali rin yung schedule na naprint sa akin." Ani Sir Primo, inaarrange ang compiled papers ng buong grade namin.

"Cheer up, Sir Primo." Sabi ni Rose.

Napilit lang naman si Sir Primo na magturo sa amin ng MAPEH kahit di siya pamilyar dito. Pag grade 7 namin sa school nato bagong salta lang rin siya. Fresh grad, English Major.

Kulang kasi ng teachers kaya napipilitan ang iba. Naaawa nalang kaming mga students sa kanila and vice versa. Ayun, nagkaawaan kami.

"Ano gagawin natin sa Music, Sir?" Tanong ni Lucky na nasa tabi nila Drey.

"Okay. Ready kayo kase you'll be performing in front of the class. Kakanta kayo, so pipili kayo ng kanta somewhere in the 70s to 90s." Patango tango pa si Sir samin.

Anu kaya kakantahin ni Avya?

"Kakanta, Sir?" Sintu-sinto talaga tong si Jean.

"Oo Jian Jean, in-di-vi-dua-ly," nginitian ni Sir si Jian at klinarong pahinto-hintong binigkas ang individualy.

Aawitan ko na naman yung isa dyan.

Ang bait niya talaga pero minsan nagiging unapproachable dahil sa stress. Its kind of getting in his head.

"Individual?!" Sabog ng buong klase.

"Hala ka."

"Pwede may instrument na dala?" Si Pres pabida. De jok.

"Tangina..."

"No profane words, kids." Hindi nasagot ni Sir Primo si July dahil doon.

"Pano kung pangit ang boses?" Pahabol ko.

"Problema niyo na yan. Joke, hindi required na maganda boses and may instruments. But if there's someone who has a great voice or tutugtog pa, then congrats plus points. What's important is how will you perform, with confidence ba or nagmemorize lang ng lyrics?"

Naghahakot na si Sir, gigil na maglayas.

"Pano nalang ang buhay..." Si Hanabi sa bandang kanan ko.

"Lucky, ikaw expert sa ganito. May mga kanta ka na ba sa mind mo?" Lingon ni Avya sa kaibigan.

"Madami namang magaganda kaya idk muna." Bigay ni Lucky ang buong atensyon sa dalawa.

"Kaw ba Drey? Kakantahin mo yung kapangalan mo?" Tanong niya naman kay Drey.

Si Drey ang palaging nasasalang kahit for me, personally, hindi talaga maganda ang boses. Hindi masyadong pakitang gilas ang halos lahat sa amin kaya hindi kita ang sariwang potential ng bawat isa.

Si Drey ang naka pwesto sa gitna, as usual.

"Ewan, don't give me ideas I might consider it." Busy sa calligraphy si Drey.

"It's not weird kaya." Comment ni Avya regarding their topic.

"Oo nga. Someone wrote a song for you." Lucky chuckled at her own joke.

Agree si Avya doon at nagpakawala ng maikling tawa.

"Ibig sabihin nun. Common lang ang pangalan ko."

"Makapag search nga." Salita ni David sa mismong tenga ko.

Naputol ang eavesdropping ko sa tatlo.

"Ano ba? Kaya ka walang jowa, Lods." Nilingon ko sila ng buo.

"Oks lang di priority. Kanina ka pa tinatanong kung nong kakantahin mo." Iling niya.

Anong kanta ba ang magandang kantahin? Gagi katakot naman.

"Nu kaya kakantahin ni Avie?" Tanong ko.

Naging maasim ang mukha ni Cane David dahil don.

"Ako ba nagd-desisyon?"

"Hindi nga."

"Maganda rin kaya boses non?" Tanong ni Cane'D niyugyog ang braso ko.

"Siya na 'yon, syempre."

"Ngiti naman siya." Ismid kuno ni Cane'D sa'kin sabay atras ng kaonti

"Ramdam ko nga yong pisngi ko."

Tarantado, akala ko ba nakakatakot bat parang excited na.

"Ikalma mo, Boss," ani Cane'D.