ผางยุ่นบรรลุธรรมทั้งบ้าน

ผางยุ่น อุบาลกลาง (ค.ศ. 740 - 808)ชาวมณฑลหูหนาน ผู้ที่เกิดและตายในสมัยราชวงศ์ถังผู้นี้ ได้รับการยกย่องเป็นหนึ่งในคุรุแห่งพุทธศาสนานิกายเช่น แม้จะไม่ได้ครองเพศบรรพชิตก็ตามที

ผางยุ่นเดิมเป็นพ่อค้า แต่งงานและมีบุตรชาย 1 หญิง 1 ฝางยุ่นทำการค้าจนมีฐานะร่ำรวย ต่อมาเขาและคนในบ้านเมื่อมีเวลาก็ศึกษาธรรมะ น่าแปลกที่คนบ้านตระกูลผางต่างเข้าถึงธรรมะได้อย่างไม่น่าเชื่อว่ากันว่า หลิงจ้าวลูกสาวนั้นก้าวหน้าทางธรรมมากกว่าผางอุ่นผู้เป็นพ่อเสียด้วยซ้ำ

ถึงจุดหนึ่ง เมื่อรู้สึกว่า ภาระทางโลกเป็นของหนักที่ควรสลัดทิ้ง

อุบาสกผางเลยนำทรัพย์สินลงเรือไปจมทิ้งกลางลำน้ำ แล้วออกเดิน

ทางไปจาริกยังโลกกว้าง มีบุตรีหลังข้าวเป็นเพื่อนร่วมทางและสหายธรรม ทิ้งให้บุตรชายดูแลคุณนายผางอยู่ที่บ้านผางยื่นออกเดินทางแสวงบุญ พบปะบรรดาปรมาจารย์เซ็นผู้โด่งดังแห่งยุคมากมาย ทั้งอาจารย์คือโถว แห่งเหิงซาน และ

ปรมาจารย์หม่าเต้าอี้ อุบาสกผางนั้นเข้าใจหลักธรรมจนปรุโปร่งผางยุ่นบรรลุธรรมทั้งบ้านจนได้รับคำเชิญให้สละทางโลกเข้าสู่ร่มกาสาวพัสตร์ (ซึ่งแน่นอน ย่อมทำให้ชีวิตท่านสะดวกสบายขึ้น มีคนนับหน้าถือตา มีลูกศิษย์ลูกหารายล้อม)

แต่ผางยุ่นปฏิเสธ ท่านพึงใจอยู่กับชีวิตธรรมดาที่อิสระ หาเลี้ยงตัวด้วยการจักสานตะกร้า และของใช้ต่าง ๆ เสียงกายไปตามยถากรรคำสอนของอุบาสกผาง มักปรากฏในรูปของบทกวีที่เรียบง่ายเป็นเช่นนั้นเอง โดยไร้ถ้อยคำคร่ำศรี รุงรัง สองประโยคสุดท้ายของบทหนึ่งยังคงลือลั่นในวงการเซ็น คือประโยคที่ว่า

“神通並炒用

ช่างน่าพิศวงและอัศจรรย์หาบน้ำและหอบฟีน

นี่คือความธรรมดาสามัญอันแสนมหัศจรรย์ของชีวิตมิใช่หรือ อุบาสกลางและบุตรสาวเดินทางรอนแรมหลายปี จนที่สุดก็ถึงบั้นปลายของชีวิต มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับการจากโลกนี้ไปของผางอุ่นหลายตำนาน ส่วนใหญ่จะเต็มไปด้วยข้อคิดทางธรรมะที่ลึกซึ้ง แต่ในที่นี่เลือกเอาแค่ตำนานที่สนุก และน่าอัศจรรย์ใจมาเล่าให้ฟัง เรื่องมีอยู่ว่า

ในวันที่ความตายจะมาถึง อุบาสกผเข้าไปนั่งขัดสมาธิในกระท่อม บอกให้บุตรสาเดินออกไปดูตะวัน หากเที่ยงตะวันตรงหัว ให้มาบอก เขาจะตายเวลา

เดินออกไปดูหลิงจ้าวบุตรี เดินออกไปนอกบ้านแล้วกลับเข้ามาบอกว่า

เที่ยงแล้ว แต่เกิดคราส ท่านพ่อมาดูสิ

อุบาสกผางลุกจากที่นั่งไปชะโงกดูที่หน้าต่าง ทันใดนั้น หลังจ้าวก็เข้าไปนั่งขัดสมาธิแทนที่ผู้เป็นพ่อ แล้วสิ้นลมหายใจถึงแก่ความตายตรงนั้นเอง

อุบาสกลางถึงกับอุทานว่า

"ลูกคนนี้ ล่วงหน้าช้าหนึ่งก้าวในทุกเรื่องจริงๆ

อุบาสกลางจัดแจงพิธีศพลูกเสร็จก็ตายตามไป พอข่าวความตายถูกแจ้งไปยังนางฮูหยิน นางฝ่ายศีรษะกล่าวว่า

"เจ้าลูกไม่รักดี กับตาเฒ่าหัวดื้อเอ๊ย จะตายก็ไม่บอกสักคำ ช่าง

เหลือทานจริงๆ

นางออกไปแจ้งข่าวให้บุตรชายที่กำลังทำนาอยู่ฟัง บุตรชายได้

ฟัง ถอนหายใจ แล้วตาย ณ ที่ตรงนั้นนั่นเอง ผางฮูหยินจัดพิธีศพให้บุตรชายเสร็จแล้วก็กล่าวอำลาญาติมิตร ออกจาริกไปโดยไม่มีใครได้ข่าวอีกเลยนับได้ว่า อุบาสกลางและครอบครัวนั้น ยามมีชีวิตอยู่ และยาม

จากโลกนี้ไปไม่ต่างกัน คือ ลึกซึ้ง เรียบง่าย และไร้ร่องรอยอุบาสกลาง ถูกยกย่องให้เป็นวิมลเกียรติแห่งแผ่นดินจีนวิมลเกียรตินั้นเป็นคหบดี อุบาสกที่สามารถแจกแจงธรรมะ

ชั้นสูงได้อย่างแยบคาย ถือเป็นอริยบุคคลในฝ่ายมหายาน วิมลเกียรตินิทเทสสูตร ถือเป็นพระสูตรสำคัญพระสูตรหนึ่งในฝ่ายมหายาน

ทีเดียว.

***ดาวน์โหลด NovelToon เพื่อเพลิดเพลินไปกับประสบการณ์การอ่านที่ดียิ่งขึ้น!***